ПАТОГЕНЕТИЧНИЙ МЕХАНІЗМ РОЗВИТКУ ПОРУШЕНЬ ФУНКЦІЇ НИРОК НА ТЛІ СЕРЦЕВОЇ НЕДОСТАТНОСТІ
DOI:
https://doi.org/10.11603/1811-2471.2025.v.i1.15254Ключові слова:
серцева недостатність, порушення функції нирок, швидкість клубочкової фільтрації, предикториАнотація
РЕЗЮМЕ. Висока частота супутніх захворювань є характерною рисою хронічної серцевої недостатності (ХСН), що може впливати на її розвиток і прогресування. Одним із найважливіших коморбідних станів при ХСН є ниркова дисфункція (НД), яка відіграє значну роль у патогенезі ХСН. Поширеність цього стану варіюється від 42 % до 76 %. Для кращого розуміння патогенетичних механізмів, що лежать в основі ниркової дисфункції при хронічній серцевій недостатності, важливо ідентифікувати та оцінити предиктори розвитку ниркової дисфункції у пацієнтів з ХСН.
Мета – провести порівняльний аналіз груп гемодинамічно стабільних пацієнтів з хронічною серцевою недостатністю, які мають ниркову дисфункцію, та без неї, за основними клінічними й інструментальними показниками.
Матеріал і методи. Обстежено 60 пацієнтів із верифікованою ХСН та зниженою фракцією викиду лівого шлуночка ФВ ЛШ, з них 30 пацієнтів з ХСН та зниженою ФВ ЛШ без порушень функції нирок (15 чоловіків, 15 жінок) і 30 пацієнтів з ХСН та зниженою ФВ ЛШ з порушенням функції нирок (19 чоловіків, 11 жінок). Середній вік пацієнтів становив (65±5) років. Контрольну групу склали 30 практично здорових осіб відповідного віку та статі.
Результати. Дослідження показали, що серед гемодинамічно стабільних пацієнтів із хронічною серцевою недостатністю та зниженою фракцією викиду лівого шлуночка значно нижчі показники швидкості клубочкової фільтрації спостерігалися у пацієнтів III–IV класу за класифікацією NYHA. Також було виявлено більш виражені зміни показників у пацієнтів з ХСН та зниженою ФВ ЛШ із порушенням функції нирок.
Висновки. Пацієнти з хронічною серцевою недостатністю та зниженою фракцією викиду лівого шлуночка, які мають ниркову дисфункцію, демонструють значно гірший прогноз виживання протягом 28,5 місяців спостереження, порівняно з пацієнтами без такого діагнозу. Ця різниця зберігається навіть після врахування віку та класу NYHA.
Посилання
Damman K, Tang W, Testani J. Terminology and definition of changes renal function in heart failure. Eur Heart Journal. 2023;35(48):3413-3416.
Lawson CA, Testani JM, Mamas M, Damman K, Jones PW, Teece L, Kadam. Chronic kidney disease, worsening renal function and outcomes in a heart failure community setting: A UK national study. International Journal of Cardiology. 2023;32(267):120–127.
Pimentel R, Couto M, Laszczyńska O, Frioes F, Bettencourt P, Azevedo A. Prognostic value of worsening renal function in outpatients with chronic heart failure. Eur J Intern Med. 2021;25(7):662-668.
Naher A, Wright D, Devonald MD. Renal function monitoring in heart failure – what is the optimal frequency? A narrative review. Br J Clin Pharmacol. 2021;84(1): 5–17.
Valente MA, Voors AA, Damman K. Diuretic response in acute heart failure: clinical characteristics and prognostic significance. Eur. Heart J. 2021;35(9):1284-1293.
Palazzuoli A, Lombardi C, Ruocco G. Chronic kidney disease and worsening renal function in acute heart failure: different phenotypes with similar prognostic impact? European Heart Journal: Acute Cardiovascular Care. 2021;23(2): 203-208.
Testani JM, Kimmel SE, Dries DL, Coga SG. Prognostic importance of early worsening renal function after initiation of angiotensin-converting enzyme inhibitor therapy in patients with cardiac dysfunction. Circ. Heart Failure. 2021;4(2): 685-691.
Clark H, Krum H, Hopper I. Worsening renal function during renin-angiotensin-aldosterone system inhibitor and long-term outcomes in patients with left ventricular systolic dysfunction. Eur. J. Heart Failure. 2020;16(2):41-48.
Lesogor A, Cohn JN, Latini R, Tognoni G, Krum H, Massie B, Zalewski A. et al. Interaction between baseline and early worsening of renal function and efficacy of renin-angiotensin – aldosterone system blockade in patients with heart failure: insights from the Val-HeFT study. Eur.J. Heart Failure. 2020;15(2):1236-1244.
Krum H, Abraham W. Effects of enalapril on mortality in severe congestive heart failure. Results of the Cooperative North Scandinavian Enalapril Survival Study (consensus). The consensus Trial Study Group. N. Engl. J. Med. 2023;30(2):2773-2778.
Greenberg В, Miguel A, Quinones, Koilpillai С, Limacher M , Shindler D, Benedict C et al. Effect of enalapril on survival in patients with reduced left ventricular ejection fraction and congestive heart failure. The solved investigators. N. Engl. J. Med. 2020; 325(2):293-302.
Kane JA, Kim JK, Haidry SA, Salciccioli L, Lazar J. Discontinuation/Dose Reduction of Angiotensin-Converting Enzyme Inhibitors/Angiotensin Receptor Blockers during Acute Decompensated Heart Failure in Patients with Reduced Left-Ventricular Ejection Fraction. Cardiology. 2020;(137)2:121-125.
Kim A, Connelly MB, Richard E, Gilbert BS, Peter L. Treatment of Diabetes in People With Heart Failure. Can J Diabetes. 2020;42(2):196–200.
Mogensen CE, Neldan S, Tikkanen I, Oren S, Viscoper R, Watts RW. Randomised controlled trial of dual blockade of rennin-angiotensine system in patients with hypertension, microalbuminuria, and insulin-dependent diabetes: the candesartan and lisisnopril microalbuminuria (CALM) study. BMJ. 2020;321(7274):1440-1444.
Porter AM. Ramipril in non-diabetic renal failure (REIN study) Ramipril Efficiency in Nephropathy Study. Lancet. 2020;350(1):736-738.