ВЗАЄМОЗВ’ЯЗКИ МІЖ РІВНЯМИ SST2, NT-PROBNP ТА ФУНКЦІЄЮ НИРОК ПРИ ГОСТРОМУ КОРОНАРНОМУ СИНДРОМІ: РОЛЬ ФАКТОРА КУРІННЯ
DOI:
https://doi.org/10.11603/1811-2471.2024.v.i4.14870Ключові слова:
гострий коронарний синдром, хронічна хвороба нирок, швидкість клубочкової фільтрації, куріння, sST2, NT-proBNP, серцева недостатністьАнотація
РЕЗЮМЕ. Мета дослідження – проаналізувати взаємозв’язки між рівнями розчинної форми стимулюючого фактора росту, що експресується геном 2 (sST2), N-кінцевого фрагменту попередника мозкового натрійуретичного пептиду (NT-proBNP) та функцією нирок при гострому коронарному синдромі (ГКС), оцінивши роль фактора куріння.
Матеріал і методи. У дослідження включено 142 пацієнти з ГКС віком від 35 до 75 років, (середній вік – (59,68±0,81) років). Стан функції нирок оцінювали за рівнем ШКФ; всіх пацієнтів поділено на дві групи. Першу (І) групу склали 57 осіб зі ШКФ <60 мл/хв/1,73 м2; другу (ІІ) групу – 85 осіб зі ШКФ ≥60 мл/хв/1,73 м2. Хворих кожної з груп було поділено на дві підгрупи за фактором куріння: А – курці (І А, ІІ А) та Б – некурці (І Б, ІІ Б).
Результати. У І групі хворих, порівняно з ІІ групою, реєструються достовірно вищі середні рівні sST2 у 1,36 раза та NT-proBNP у 3,27 раза. У підгрупах курців (І А, ІІ А), порівняно з некурцями (І Б, ІІ Б), також реєструються достовірно вищі середні рівні sST2 та NT-proBNP (відповідно, у І А підгрупі, порівняно з І Б підгрупою – вищий рівень sST2 у 1,56 раза та NT-proBNP у 2,35 раза; у ІІ А підгрупі, порівняно з ІІ Б підгрупою – вищий рівень sST2 у 1,65 раза та NT-proBNP – у 3,18 раза).
При розподілі пацієнтів відповідно до рівнів sST2 та NT-proBNP у І групі, порівняно з ІІ групою, а також у курців (І А, ІІ А), порівняно з некурцями (І Б, ІІ Б), реєструються на 11–35 % достовірно менші частки осіб з рівнем sST2<35 нг/мл, більші – з рівнем sST2 >70 нг/мл; щодо NT-proBNP – на 18–33 % достовірно менші частки осіб з рівнем NT-proBNP <125 нг/л, більші – з рівнем NT-proBNP >600 нг/л.
При аналізі взаємозв’язків у І групі та І А підгрупі пацієнтів виявлено достовірний середньої сили прямий кореляційний зв’язок між рівнями sST2 та NT-proBNP. Установлено, що у І групі, І А, І Б та ІІ А підгрупах існує достовірний середньої сили та сильний зворотний кореляційний зв’язок між рівнями sST2, NT-proBNP та ШКФ. Однак у ІІ групі та ІІ Б підгрупі подібного взаємозв’язку не встановлено. Крім того, виявлено середньої сили прямий кореляційний зв’язок між рівнем sST2 та ІК у підгрупах курців (І А, ІІ А). Проведений аналіз свідчить про наявність взаємозв’язку між підвищеним ризиком розвитку та прогресування СН, прогресуванням ниркової дисфункції та фактором куріння у хворих з ГКС.
Висновки. У хворих з ГКС та ШКФ <60 мл/хв/1,73 м2 (І група), порівняно з ІІ групою, а також у підгрупах хворих-курців (І А, ІІ А), порівняно з хворими-некурцями (І Б, ІІ Б) встановлено достовірно вищі середні рівні sST2 та NT-proBNP і достовірно більші частки осіб з рівнями sST2 ≥35 нг/мл та NTproBNP >600 нг/л. Незалежно від фактора куріння, серед хворих І А та І Б підгруп зареєстровано достовірні сильні зворотні кореляційні зв’язки між рівнями sST2 та ШКФ. Найбільш виражене одночасне збільшення рівнів sST2 та NT-proBNP виявлено у хворих курців зі ШКФ <60 мл/хв/1,73 м2 (І А), що свідчить про суттєву інформативність даних біомаркерів щодо прогнозування серцевої недостатності (СН) у пацієнтів з ГКС та ХХН з урахуванням фактора куріння.
Посилання
Katsioupa, M., Kourampi, I., Oikonomou, E., Tsigkou, V., Theofilis, P., Charalambous, G., Marinos, G., Gialamas, I., Zisimos, K., Anastasiou, A., Katsianos, E., Kalogeras, K., Katsarou, O., Vavuranakis, M., Siasos, G., & Tousoulis, D. (2023). Novel Biomarkers and Their Role in the Diagnosis and Prognosis of Acute Coronary Syndrome. Life (Basel, Switzerland), 13(10), 1992. DOI: 10.3390/life13101992 DOI: https://doi.org/10.3390/life13101992
Aleksova, A., Paldino, A., Beltrami, A. P., Padoan, L., Iacoviello, M., Sinagra, G., Emdin, M., & Maisel, A. S. (2019). Cardiac Biomarkers in the Emergency Department: The Role of Soluble ST2 (sST2) in Acute Heart Failure and Acute Coronary Syndrome-There is Meat on the Bone. Journal of clinical medicine, 8(2), 270. DOI: 10.3390/jcm8020270 DOI: https://doi.org/10.3390/jcm8020270
McDonagh, T.A., Metra, M., Adamo, M., Gardner, R.S., Baumbach, A., Böhm, M., Burri, H., Butler, J., Čelutkienė, J., Chioncel, O., Cleland, J.G.F., Coats, A.J.S., Crespo-Leiro, M.G., Farmakis, D., Gilard, M., Heymans, S., Hoes, A.W., Jaarsma, T., Jankowska, E.A., Lainscak, M., … ESC Scientific Document Group (2022). 2021 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: Developed by the Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC) With the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. Revista espanola de cardiologia (English ed.), 75(6), 523. DOI: 10.1016/ j.rec.2022.05.005 DOI: https://doi.org/10.1016/j.rec.2022.05.005
Ma, H., Zhou, J., Zhang, M., Shen, C., Jiang, Z., Zhang, T., & Gao, F. (2023). The Diagnostic Accuracy of N-Terminal Pro-B-Type Natriuretic Peptide and Soluble ST2 for Heart Failure in Chronic Kidney Disease Patients: A Comparative Analysis. Medical science monitor: international medical journal of experimental and clinical research, 29, e940641. DOI: 10.12659/MSM.940641 DOI: https://doi.org/10.12659/MSM.940641
Sasaki, T., Oishi, E., Nagata, T., Sakata, S., Chen, S., Furuta, Y., Honda, T., Yoshida, D., Hata, J., Tsuboi, N., Kitazono, T., Yokoo, T., & Ninomiya, T. (2021). N-Terminal Pro-B-Type Natriuretic Peptide and Incident CKD. Kidney international reports, 6(4), 976–985. DOI: 10.1016/j.ekir.2021.01.006 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ekir.2021.01.006
Gromadziński, L., Januszko-Giergielewicz, B., Czarnacka, K., & Pruszczyk, P. (2019). NT-proBNP in the Prognosis of Death or Need for Renal Replacement Therapy in Patients with Stage 3-5 Chronic Kidney Disease. Cardiorenal medicine, 9(2), 125-134. DOI: 10.1159/000496238 DOI: https://doi.org/10.1159/000496238
Welsh, P., Campbell, R.T., Mooney, L., Kimenai, D.M., Hayward, C., Campbell, A., Porteous, D., Mills, N.L., Lang, N.N., Petrie, M.C., Januzzi, J.L., McMurray, J.J.V., & Sattar, N. (2022). Reference Ranges for NT-proBNP (N-Terminal Pro-B-Type Natriuretic Peptide) and Risk Factors for Higher NT-proBNP Concentrations in a Large General Population Cohort. Circulation. Heart failure, 15(10), e009427. DOI: 10.1161/CIRCHEARTFAILURE.121.009427 DOI: https://doi.org/10.1161/CIRCHEARTFAILURE.121.009427
Chen, Y.J., Chou, C.Y., & Er, T.K. (2024). Correlations of sST2 and Gal-3 with Cardiothoracic Ratio in Patients with Chronic Kidney Disease. Biomedicines, 12(4), 791. DOI: 10.3390/biomedicines12040791 DOI: https://doi.org/10.3390/biomedicines12040791
Bansal, N., Zelnick, L., Shlipak, M.G., Anderson, A., Christenson, R., Deo, R., deFilippi, C., Feldman, H., Lash, J., He, J., Kusek, J., Ky, B., Seliger, S., Soliman, E.Z., Go, A.S., & CRIC Study Investigators (2019). Cardiac and Stress Biomarkers and Chronic Kidney Disease Progression: The CRIC Study. Clinical chemistry, 65(11), 1448-1457. DOI: 10.1373/clinchem.2019.305797 DOI: https://doi.org/10.1373/clinchem.2019.305797
Tummalapalli, S.L., Zelnick, L.R., Andersen, A.H., Christenson, R.H., deFilippi, C.R., Deo, R., Go, A.S., He, J., Ky, B., Lash, J. P., Seliger, S.L., Soliman, E.Z., Shlipak, M.G., Bansal, N., & CRIC Study Investigators † (2020). Association of Cardiac Biomarkers With the Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire in Patients With Chronic Kidney Disease Without Heart Failure. Journal of the American Heart Association, 9(13), e014385. DOI: 10.1161/JAHA.119.014385 DOI: https://doi.org/10.1161/JAHA.119.014385
Plawecki, M., Morena, M., Kuster, N., Chenine, L., Leray-Moragues, H., Jover, B., Fesler, P., Lotierzo, M., Dupuy, A.M., Klouche, K., & Cristol, J.P. (2018). sST2 as a New Biomarker of Chronic Kidney Disease-Induced Cardiac Remodeling: Impact on Risk Prediction. Mediators of inflammation, 2018, 3952526. DOI: 10.1155/2018/3952526 DOI: https://doi.org/10.1155/2018/3952526
Mueller, C., McDonald, K., de Boer, R.A., Maisel, A., Cleland, J.G.F., Kozhuharov, N., Coats, A.J.S., Metra, M., Mebazaa, A., Ruschitzka, F., Lainscak, M., Filippatos, G., Seferovic, P.M., Meijers, W.C., Bayes-Genis, A., Mueller, T., Richards, M., Januzzi, J.L., Jr, & Heart Failure Association of the European Society of Cardiology (2019). Heart Failure Association of the European Society of Cardiology practical guidance on the use of natriuretic peptide concentrations. European journal of heart failure, 21(6), 715-731. DOI: 10.1002/ejhf.1494 DOI: https://doi.org/10.1002/ejhf.1494
Bansal, N., Zelnick, L., Go, A., Anderson, A., Christenson, R., Deo, R., Defilippi, C., Lash, J., He, J., Ky, B., Seliger, S., Soliman, E., Shlipak, M., CRIC Study Investigators (2019). Cardiac Biomarkers and Risk of Incident Heart Failure in Chronic Kidney Disease: The CRIC (Chronic Renal Insufficiency Cohort) Study. Journal of the American Heart Association, 8(21), e012336. DOI: 10.1161/JAHA.119.012336 DOI: https://doi.org/10.1161/JAHA.119.012336
Chen, Y., Tao, Y., Zhang, L., Xu, W., & Zhou, X. (2019). Diagnostic and prognostic value of biomarkers in acute myocardial infarction. Postgraduate medical journal, 95(1122), 210-216. DOI: 10.1136/postgradmedj-2019-136409 DOI: https://doi.org/10.1136/postgradmedj-2019-136409
Tedeschi, A., Agostoni, P., Pezzuto, B., Corra', U., Scrutinio, D., La Gioia, R., Raimondo, R., Passantino, A., & Piepoli, M. F. (2020). Role of comorbidities in heart failure prognosis Part 2: Chronic kidney disease, elevated serum uric acid. European journal of preventive cardiology, 27(2_suppl), 35-45. DOI: 10.1177/2047487320957793 DOI: https://doi.org/10.1177/2047487320957793
Aune, D., Schlesinger, S., Norat, T., & Riboli, E. (2019). Tobacco smoking and the risk of heart failure: A systematic review and meta-analysis of prospective studies. European journal of preventive cardiology, 26(3), 279-288. DOI: 10.1177/2047487318806658 DOI: https://doi.org/10.1177/2047487318806658
Schnabel, R.B., Haeusler, K.G., Healey, J.S., Freedman, B., Boriani, G., Brachmann, J., Brandes, A., Bustamante, A., Casadei, B., Crijns, H.J.G.M., Doehner, W., Engström, G., Fauchier, L., Friberg, L., Gladstone, D.J., Glotzer, T.V., Goto, S., Hankey, G.J., Harbison, J.A., Hobbs, F.D.R., … Yan, B. (2019). Searching for Atrial Fibrillation Poststroke: A White Paper of the AF-SCREEN International Collaboration. Circulation, 140(22), 1834-1850. DOI: 10.1161/CIRCULATIONAHA.119. 040267 DOI: https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.119.040267
Gottdiener, J.S., Buzkova, P., Kahn, P.A., DeFilippi, C., Shah, S., Barasch, E., Kizer, J.R., Psaty, B., & Gardin, J.M. (2022). Relation of Cigarette Smoking and Heart Failure in Adults ≥65 Years of Age (From the Cardiovascular Health Study). The American journal of cardiology, 168, 90-98. DOI: 10.1016/j.amjcard.2021.12.021 DOI: https://doi.org/10.1016/j.amjcard.2021.12.021
Filali, Y., Kesäniemi, Y.A., & Ukkola, O. (2021). Soluble ST2, a biomarker of fibrosis, is associated with multiple risk factors, chronic diseases and total mortality in the OPERA study. Scandinavian journal of clinical and laboratory investigation, 81(4), 324-331. DOI: 10.1080/00365513. 2021.1904518 DOI: https://doi.org/10.1080/00365513.2021.1904518
Yamasaki, K., Hata, J., Ide, T., Nagata, T., Sakata, S., Yoshida, D., Honda, T., Hirakawa, Y., Nakano, T., Kitazono, T., Tsutsui, H., & Ninomiya, T. (2021). Urinary N-terminal pro-B-type natriuretic peptide as a biomarker for cardiovascular events in a general Japanese population: the Hisayama Study. Environmental health and preventive medicine, 26(1), 47. DOI: 10.1186/s12199-021-00970-0 DOI: https://doi.org/10.1186/s12199-021-00970-0
Guo, G., Huang, A., Huang, X., Xu, T., & Yao, L. (2021). Prognostic Value of Soluble Suppression of Tumorigenicity 2 in Chronic Kidney Disease Patients: A Meta-Analysis. Disease markers, 2021, 8881393. DOI: 10.1155/ 2021/8881393 DOI: https://doi.org/10.1155/2021/8881393
Murton, M., Goff-Leggett, D., Bobrowska, A., Garcia Sanchez, J.J., James, G., Wittbrodt, E., Nolan, S., Sörstadius, E., Pecoits-Filho, R., & Tuttle, K. (2021). Burden of Chronic Kidney Disease by KDIGO Categories of Glomerular Filtration Rate and Albuminuria: A Systematic Review. Advances in therapy, 38(1), 180-200. DOI: 10.1007/s12325-020-01568-8 DOI: https://doi.org/10.1007/s12325-020-01568-8